Dinleme/izleme etkinliklerinde dikkat edilmesi gereken temel nokta dinleme/izleme metinlerinin uygun ölçütlere göre seçilip düzenlenmesidir. Öğrencinin öğrenim seviyesi; ilgi, ihtiyaç ve istekleri bizler için temel bir çerçeve olmalıdır. Ayrıca fizikî unsurlar da dinleme/izleme becerisinin önemli yönlendiricilerindendir. Dinlemenin gerçekleştiği ortamın ısı,ışık ve ses seviyesinin dengeli olması gerekmektedir. Fizikî anlamdaki tüm engelleyiciler ortadan kaldırıldıktan sonra güvenilir bir ölçme-değerlendirme ortamı oluşturulacaktır. Dinleme/izleme sürecinde dinleme stratejilerinden yararlanılmalı; dinleme öncesinde öğrencilerin konuyla ilgili ön bilgileri harekete geçirilmeli, dinleme sırasında metin gerekirse 2-3 kez dinletilmeli ve dinleme sonrasında da özetleme, soru-cevap, dramatizasyon gibi tekniklerden yararlanılmalıdır. Metin olarak animasyon, çeşitli belgesel kesitleri, kısa filmler, podcastler, röportajlar ve şarkılardan yararlanılabilir. Elbette bu metin çeşitliliğini artırmak mümkündür.
Konuşma becerisindeki temel hedefimiz öğrencilerimizin düşüncelerini düzenleyen; duygu, düşünce ve hayallerini sistemli bir şekilde ifade eden ve dinleyici ile etkili bir iletişim kurabilen bireyler olmasıdır. Konuşma becerisinde yalnızca dil bilgisel kurallar değil öğrencinin bilgilerini düzenleyebilme becerisi de ön plandadır. Konuşma etkinliklerinin etkili bir şekilde ilerletilmesi için konuşma öncesinde konuşma konusuna yönelik çeşitli bilgileri yoklamak ve ön bilgileri harekete geçirmek, konuşma sırasında öğrencimizin ses tonu, beden dili, konuşma hızı ve becerisine dikkat etmeli, konuşma sonrasında da öğrencilerimize etkili geri dönüşler yapmalıyız. Konuşma becerisi kapsamında serbest konuşmalar, rol oynama ve dramatizasyon, tartışma, hikâye tamamlama, sunum çalışmaları vb.tekniklerden yararlanmak mümkündür.
Okuma becerinin başlangıç aşamalarında ilk hedef öğrencinin ne yazdığını net bir biçimde okuması; ses, harf, hece, kelime ve cümle düzeyinde sorun yaşamamasıdır fakat okuma becerisi yalnızca bu becerilerden oluşmaz. Yorumlama, eleştirel düşünme gibi üst düzey beceriler de geliştirilmelidir. Okuma becerisi etkinliklerinin etkili bir şekilde uygulanabilmesi için okuma öncesinde başlık ve görsellerden yararlanma ve ön bilgileri harekete geçirme, okuma sırasında sesli/sessiz okuma kurallarının takibinin yapılması ve vurgu/tonlama çalışmalarının uygulanması, okuma sonrasında da özetleme, tartışma, canlandırma gibi farklı tekniklerden yararlanma mümkündür. Okuma metinlerinde gazete haberleri, afişler, blog yazıları, bilimsel metinler, masallar, çizgi romanlar vb. kullanmak yararlı olacaktır.
Yazma becerisi anlatma becerileri içerisinde yer alan üretken bir dil becerisidir. Bu noktada öğrencilerimizin düşüncelerini düzenleme ve sistemli bir biçimde süreçlerini takipte kalmamız gerekiyor. Yazma becerisi etkinliklerinin etkili bir şekilde uygulanabilmesi için yazma öncesinde beyin fırtınası, kümeleme, kelime ve kavram havuzu gibi araçlar ile konunun belirlenmesi/ konu elimizde mevcutsa konuya dair ön bilgilerin yoklanması, yazma sırasında taslak oluşturma, oluşturulmuş paragrafları geliştirme gibi aşamaların gerçekleştirilmesi ve yazma sonrasında taslağı gözden geçirip akranları ile paylaşma süreçlerinin tamamlanması ve yazılan metne uygun geri dönüşlerin yapılması sağlanmalıdır. Yazma becerisi yer yer görsel araçlarla da desteklenmelidir.
Dil bilgisi öğretiminde dilin ses, şekil ve cümle yapıları çeşitli yöntem ve teknikler ve sezdirme yoluyla aktarılır. Yapılandırmacı yaklaşımın etkisiyle dil bilgisi öğretiminde tümevarım modeli ve sezdirme yöntemi kullanılmaya başlanmıştır. Böylece öğrenci dil bilgisi kurallarını ezberlemeden, günlük hayatla bağdaştırarak öğrenebilmektedir. Günümüzde dil bilgisinin işlevsel yönü ve somut yaklaşımların olduğu yaklaşımın önemi artmıştır. Bu nedenle bizlerden işlevsel dil bilgisine hâkimiyet beklenmektedir. Örneğin zamirlerin yalnızca ismin yerine geçme tanımını kullanmak yerine zamirlerin cümle akıcılığını sağlama, bilinmeyen kelimelerin yerini tamamlama, çeşitli seslenme/hitap unsurları yerine kullanılma gibi nitelikleri üzerinde durabilirsiniz. Bu örneği diğer dil bilgisi konuları ile genişletmek mümkündür. Derslerinizde bu mantıktan yararlandığınızda bir dil bilgisi konusunu günlük hayata aktarmak, metinle dil bilgisi öğretimi yapmak sizlere zor gelmeyecektir. Ayrıca öğrencileriniz dil bilgisi kurallarını ezberlemek yerine belirli bir mantık içerisinde sezdirdiği için öğrenme kalıcılığı da yüksek olacaktır.
