Türkçe Dersi Öğretim Programları

Türkçe Dersi Öğretim Programları

   Eğitim; bireyin yaşam boyu bilgi, beceri, değer ve tutumlar kazanarak hem kendini hem de toplumu geliştirip dönüştürdüğü bir süreçtir. Bu sürecin verimli geçmesini sağlayan temel unsurlardan biri de öğretim programlarıdır. Öğretim programları; eğitim felsefesi, eğitim psikolojisi, eğitim sosyolojisi gibi pek çok dinamiği bir araya getiren temel bir iskelettir. Öğretim programlarını yalnızca teorik olarak bilmek yeterli değildir. Programda belirtilen öğrenme çıktılarının, belirlenen hedeflerin gerçekleştirilmesi doğrultusunda akıl yürütme de gerekir. Öğretim programları biz öğretmenler için daimi bir rehberdir. Gelişen teknoloji, çağın bireylerden ve toplumlardan beklentileri, toplumların istek ve ihtiyaçları, mevcut koşullar öğretim programlarını şekillendirir.Öğretim programları bir ders kapsamında öğrencilere kazandırılması gereken bilgi, beceri, değer ve tutumları sistemli bir şekilde düzenler. Öğrenme hedeflerimiz, içerik yönetimimiz, öğretim yöntemlerini kullanma biçimimiz ve değerlendirme ölçütlerimiz programlar çerçevesinde şekillenir. 

   Öğretim programları başlığında sizlerle Türkçe dersi öğretim programının hem teorik hem de pratik noktalarına değinecek, programımızı en verimli şekilde kullanmayı öğreneceğiz. Her adımda öğrencilerimizin öğrenme deneyimlerini zenginleştirmek istediğimiz bu yolculuk için beklemede kalın!

Öğretim Programları ile İlgili Ana Kavramlar

Eğitim Nedir?

   Hepimiz lisans döneminde çoğunlukla da Eğitime Giriş dersinde eğitimin genel bir tanımını duymuşuzdur. Bu tanıma göre eğitim, bireyin doğumundan ölümüne kadarki süreçte işleyen, yaşam boyu süren, kasıtlı ve planlı bir süreçtir. Bir öğretmen olarak ilk hedefimiz öğrencilerimize nitelikli bir eğitim süreci sunmaktır. Birey nitelikli bir eğitim aldığında bilgi ve becerilerini en verimli şekilde kullanacak, günlük hayatta karşılaşmış olduğu çeşitli problemleri daha rahat çözecek ve topluma daha kolay uyum sağlayacaktır. 

Eğitim Programı Nedir?

   Eğitim programı diğer programları da kapsayan en geniş program türüdür. Eğitim programlarında bireyin bilişsel, duyuşsal ve psikomotor yönlerinin gelişimi hedeflenir. Eğitim programına dâhil olan derslerin hepsinde bir amaç bulunur. Her dersin amacı birbirinden farklıdır ve amaç tüm derslerin esas noktasıdır. Ayrıca her dersin bir içerik bölümü vardır. İçerikte dersle ilgili temalar ve konular bulunur. Bizler ders planlamalarımızda bu tema ve konulardan destek alırız. Eğitim programlarında yer alan bir diğer başlık ise öğrenme ve öğretme süreçleridir. Derslerde yararlandığımız etkinlikler, yöntem ve teknikler, stratejiler, araç ve gereçler… Hepsi öğrenme ve öğretme süreçlerinin kapsamındadır. Son olarak değerlendirme süreci bulunur. Dersin amacına göre hazırladığımız içerikleri uygun bir öğrenme-öğretme sürecinden geçirdikten sonra yaptıklarımızın ne kadar yararlı olduğunu test etmek için değerlendirme aşamasına geçeriz. Burada öğrencilerimize çeşitli sınavlar, denemeler yaparız ve onların bilgilerini kontrol ederiz (Önder,1896; Hesapçıoğlu,1988, aktaran: Göçer, 2019, s.2).

 Öğretim Nedir?

   Öğretim, bir disiplinle ilgili teori, amaç, ilke, içerik, kavram, uygulama bilgileri, araç, gereç, materyal gibi bütün ögeleri kapsamaktadır. Ayrıca ilgili disiplinlerin kendine özgü yöntem ve teknikleri ile genel öğretim yöntem ve tekniklerini de içerir. Bu noktada öğretim genel ve özel olarak ikiye ayrılır. Genel öğretim bir okuldaki tüm alan ve derslerin öğretimiyken özel öğretim tek bir alanın/dersin öğretimine yöneliktir (Güneş,2014).

Öğretim Programı Nedir?

   Öğretim programı, bir eğitim programının daha dar kapsamlı ve bir ders odaklı olan hâlidir. Öğretim programlarında tek bir dersin/alanın öğrencilere nasıl aktarılması gerektiği planlanır. Örneğin “Türkçe Dersi Öğretim Programı”. Bakın burada yalnızca Türkçe dersine yönelik öğrenim hedefleri ve planlamalar vardır. Bir öğretim programının içinde öğrencilerimizin gerçekleştirmesini istediğimiz kazanımlar, konular, yöntemler ve ölçme-değerlendirme aşamaları vardır. Elbette bu başlıklar öğretim programlarında ayrıntılı bir şekilde ele alınır.

Ders Programı Nedir?

   Programlar içerisinde en somut hâlde olan programdır. Peki bir programın somut ve soyut olması nedir? Aslında programın uygulamaya en yakın olması programın somut olduğunu gösterir. Bir ders programını gözlemleme imkanımız daha yüksektir. Hangi dersin hangi sınıfta ve haftada kaç saat okutulacağı ile ilgili bilgilere ders programı aracılığıyla ulaşırız. Örneğin 5. Sınıflarda 6 saatlik bir Türkçe eğitiminin olması ders programının kapsamına girer.

   Bugünlük temel olarak eğitim ve eğitim programları, öğretim ve öğretim programları ile ders programı üzerine konuştuk. Bir sonraki içeriğimizde “Program geliştirme süreçleri” ve “Program ögeleri” hakkında konuşacağız.